Ενότητα 11: Γελάσαμε με την ψυχή μας
|
Υποενότητα 1: «Ο Μπελάς και ο Ρουμποτύρης»
|
Διάρκεια : 3Χ80
Μέθοδος: Διερευνητική, συνεργατική σε ομάδες μικτής ικανότητας(δυάδες ή τετράδες) και ατομικά
Στόχοι:
Οι μαθητές να:
v κατανοήσουν την τεχνική του ποιήματος και τα εκφραστικά του μέσα (προσωποποίησεις, μεταφορές, επαναλήψεις).
v διακρίνουν τα διάφορα είδη ομοιοκαταληξίας (ζευγαρωτή, πλεχτή, σταυρωτή).
v αναγνωρίζουν το είδος της ομοιοκαταληξίας που υπάρχει στο ποίημα.
v αναγνωρίσουν τη χιουμοριστική διάθεση του ποιήματος.
v εξασκηθούν στην ανάπτυξη του λεξιλογίου και στον εμπλουτισμό του μέσα από εύρεση συγγενικών σημασιολογικά λέξεων.
v καλλιεργήσουν τη φαντασία τους μέσα από παιχνίδι υπόδυσης ρόλων.
v αναφέρουν τα δομικά στοιχεία ενός περιγραφικού κειμένου.
v επισημαίνουν τα γλωσσικά μέσα που θα χρησιμοποιηθούν σε ένα περιγραφικό κείμενο.
v παράγουν γραπτό περιγραφικό λόγο και πιο συγκεκριμένα περιγραφή ζώου.
v Να εμπλακούν στη διαδικασία αξιολόγησης του κειμένου που έχουν συντάξει.
Υλικά και μέσα
- Ηλεκτρονικός Υπολογιστής ? Προβολέας
- Προβολή αποσπάσματος από το μιούζικαλ Cats
- Πίνακας
- Βιβλίο μαθητή
- Τετράδιο εργασιών
- Αποσπάσματα από ποιήματα των: Ζαχαρία Παπαντωνίου, Γεωργίου Δροσίνη και Άγγελου Βλάχου
- Φύλλα εργασίας
Πορεία διδασκαλίας – δραστηριότητες:
1ο ογδοντάλεπτο
Αφόρμηση:
- Οι μαθητές παρακολουθούν ένα σύντομο απόσπασμα από το μιούζικαλ Cats. Η εκπαιδευτικός εξηγεί σε συντομία τι είναι το μιούζικαλ και αναφέρει στα παιδιά ότι το Cats είναι ένα από τα πιο επιτυχημένα μιούζικαλ που ανέβηκαν ποτέ στο θέατρο.
- Διατυπώνουν υποθέσεις σχετικές με το περιεχόμενο του σημερινού μαθήματος.
-Παρουσιάζεται στα παιδιά το ποίημα και η σχετική εικόνα που το συνοδεύει. Αναφέρεται ο τίτλος του ποιήματος.
- Ζητείται από τα παιδιά να εντοπίσουν που αναφέρεται το όνομα του ποιητή καθώς και από ποιο βιβλίο είναι παρμένο το συγκεκριμένο ποίημα.
- Η εκπαιδευτικός ρωτά τα παιδιά αν έχουν ακούσει για τον αγγλοαμερικανό ποιητή Τ. S. Eliot.
- Διατυπώνουν κάποιες υποθέσεις αναφορικά με τη σχέση που μπορεί να έχει το ποίημα με το μιούζικαλ Cats. Αναφέρεται στα παιδιά ότι το μιούζικαλ είναι βασισμένο πάνω στο βιβλίο του Τ. S. Eliot «Το εγχειρίδιο πρακτικής γατικής του γερο-Πόσουμ».
Μεγαλόφωνη ανάγνωση:
v Γίνεται μεγαλόφωνη ανάγνωση του ποιήματος από το δάσκαλο.
v Οι μαθητές ενθαρρύνονται ν? αναφέρουν τις εντυπώσεις που τους προκάλεσε η πρώτη ανάγνωση του ποιήματος.
v Προτού ακολουθήσει η δεύτερη μεγαλόφωνη ανάγνωση τίθεται το ερώτημα: «Ποιες σκανταλιές έκαναν οι δύο γάτοι»; (αρ.5)
v Ακολουθεί δεύτερη μεγαλόφωνη ανάγνωση του ποιήματος.
Νοηματική επεξεργασία:
v Αφού ολοκληρωθεί η μεγαλόφωνη ανάγνωση δίνεται στα παιδιά λίγος χρόνος έτσι ώστε σε συνεργασία με το διπλανό τους να απαντήσουν στο ερώτημα που είχε τεθεί από προηγουμένως.
v Γίνεται σιωπηρή ανάγνωση από τους μαθητές με στόχο να συμπληρώσουν τις ασκήσεις 1 και 2 του Β.Μ. σελ 9 ? 10 (αρ.7,8)
Παραγωγή προφορικού λόγου:
v Οι μαθητές φαντάζονται ότι είναι καλεσμένοι σ? ένα σπίτι απ? όπου πέρασαν οι δύο γάτοι. Γίνεται συζήτηση σχετικά με τους ήχους που ακούν και τις εικόνες που βλέπουν γύρω τους, ασκ. 3, Β.Μ.
Δομική επεξεργασία:
Α) Εκφραστικά μέσα του ποιήματος:
v Οι μαθητές εργάζονται ομαδικά. Η κάθε ομάδα αναλαμβάνει να εντοπίσει ένα από τα ακόλουθα εκφραστικά μέσα:
? Μεταφορές
? Προσωποποιήσεις
? Επαναλήψεις
Οι ομάδες ανακοινώνουν στην ολομέλεια της τάξης τα εκφραστικά μέσα που εντόπισαν.
Β) Τεχνική του ποιήματος
v Οι μαθητές στις ομάδες τους απαγγέλουν χορικά το ποίημα. Στη συνέχεια τους υποβάλλονται οι πιο κάτω ερωτήσεις:
? Σε πόσες στροφές είναι χωρισμένο το ποίημα;
? Έχει ομοιοκαταληξία; Υπογραμμίστε τις λέξεις που ομοιοκαταληκτούν στην πρώτη στροφή.
? Εντοπίστε στους στίχους της τρίτης στροφής λέξεις που ομοιοκαταληκτούν (συνήχηση)
v Δίνεται σε κάθε ομάδα μία στροφή από ένα διαφορετικό ποίημα. Χρωματίζουν τις λέξεις που ομοιοκαταληκτούν σε κάθε μια από τις στροφές.
v Η κάθε ομάδα διαβάζει χορικά το απόσπασμα της, ενώ την ίδια στιγμή προβάλλεται και στο βιντεοπροβολέα.
v Παρουσιάζονται στο βιντεοπροβολέα τα βασικά είδη ομοιοκαταληξίας. Η κάθε ομάδα εντοπίζει το είδος της ομοιοκαταληξίας που έχει το δικό της απόσπασμα. (αρ.19)
v Οι μαθητές επανέρχονται στην πρώτη στροφή του ποιήματος «Ο Μπελάς κι ο Ρουμποτύρης» και βρίσκουν τι είδους ομοιοκαταληξία έχει το ποίημα (ασκ. 3 σελ. 31 Τ.Ε.).
Δραστηριότητα Λεξιλογίου ? Ομοιοκαταληξίας:
vΔίνεται σε κάθε ομάδα μια στροφή του ποιήματος από την οποία απουσιάζουν κάποιες λέξεις. Αν οι λέξεις που παραλείπονται είναι στην αρχή ή στη μέση του στίχου τότε οι μαθητές συμπληρώνουν με λέξεις συγγενικές σημασιολογικά. Στις περιπτώσεις που το κενό βρίσκεται στο τέλος του στίχου θα πρέπει να επιλέξουν λέξη που να κάνει ομοιοκαταληξία. (μια ομάδα μπορεί να εργαστεί στον Η.Υ της τάξης)
v Η κάθε ομάδα διαβάζει χορικά τη στροφή της στη νέα της μορφή. Τα παιδιά διαπιστώνουν ότι έχουν φτιάξει μια νέα εκδοχή του ποιήματος. Συγκρίνουν το καινούριο ποίημα με το πρωτότυπο ως προς το περιεχόμενο, το ύφος και τη δομή του.
Δραματοποίση:
v Οι μαθητές στις ομάδες τους παίζουν τις σκανταλιές των γάτων με παντομίμα. Στη συνέχεια την παρουσιάζουν και οι άλλοι θα πρέπει να μαντέψουν για ποια σκανταλιά πρόκειται (ασκ. 4, σελ. 31, Τ.Ε.)
Αξιολόγηση
Η αξιολόγηση είναι πρώτιστα διαμορφωτική. Για τελική αξιολόγηση χρησιμοποιούνται:
- Η άσκηση 4 του Β.Μ. σελ. 10 (άσκηση λεξιλογίου ? ορθογραφίας)
- Η άσκηση 5 του Β.Μ. όπου οι μαθητές καλούνται να αντιγράψουν τους 4 στίχους όπου ακούγεται πολλή φασαρία (ηχητικό μοτίβο: ονοματοποιία, π.χ. το σπάσιμο των γυαλικών αποδίδεται με τη λέξη κρατς)
- Η άσκηση 1 στο Τ.Ε. για εμπέδωση των βασικών ειδών ομοιοκαταληξίας.
2ο ογδοντάλεπτο:
Παραγωγή γραπτού λόγου:
Κειμενικό είδος: Περιγραφή
Θέμα: Περιγραφή του αγαπημένου ζώου
Α.Προσυγγραφικό στάδιο
Ιδεοθύελλα:
v Ο κάθε μαθητής επιλέγει το ζώο που αγαπάει πιο πολύ και καλείται σε πέντε λεπτά να καταγράψει οτιδήποτε σχετικό με αυτό (πώς μοιάζει, πώς κινείται, ποιες οι συνήθειές του, πότε κοιμάται, παίζει τρώει, ποια η μυρωδιά του, ποιους ήχους κάνει κ.τ.λ.)
Δομικά στοιχεία περιγραφικού κειμένου:
v Γίνεται συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης σχετικά με τα δομικά στοιχεία ενός περιγραφικού κειμένου. Τα δομικά στοιχεία καταγράφονται σε εννοιολογικό χάρτη.
v Με τη βοήθεια της ιδεοθύελλας που προηγήθηκε, αλλά και της συζήτησης που ακολούθησε, ο κάθε μαθητής συμπληρώνει το δικό του εννοιολογικό χάρτη.
Λεξιλογική δραστηριότητα:
v Οι μαθητές στις ομάδες τους ετοιμάζουν ένα κατάλογο με επίθετα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για την περιγραφή του αγαπημένου τους ζώου.
v Οι ομάδες ανακοινώνουν στην ολομέλεια της τάξης τα επίθετα που έχουν καταγράψει.
v Μέσα από συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης και λαμβάνοντας υπόψη τα σημεία που εξετάστηκαν προηγουμένως, καταλήγουμε σε κάποια κριτήρια τα οποία θα πρέπει να έχουν οι μαθητές υπόψη τους κατά τη συγγραφή του κειμένου τους. Τους επισημαίνεται ότι πάνω σε αυτά τα κριτήρια θα βασιστούν αργότερα για να αξιολογήσουν την προσπάθειά τους.
Β. Συγγραφικό στάδιο:
Με την καθοδήγηση του σχεδιαγράμματος που ετοίμασαν γράφουν στο τετράδιο «Παραγωγής Γραπτού λόγου» την πρώτη εκδοχή του κειμένου τους. Η εκπαιδευτικός περιφέρεται και παρέχει εξατομικευμένη καθοδήγηση εκεί όπου χρειάζεται.
πηγή: http://www.schools.ac.cy/klimakio/Themata/Glossa/d_taxi.html